In mijn vak, is het nagenoeg onmogelijk om niet op een stal of manege te komen zo nu en dan. En ben ik daar bijna altijd om mijn onbeslagen paardenklanten te bezoeken, vallen mij altijd een of twee van de stalgenoten op; en vooral hun voeten!
Helaas, is het niet echt ethisch verantwoord om foto’s te maken van de hoeven; zodoende heb ik mij beperkt tot één basisafbeelding van één hoef met aantekeningen – hopelijk zal deze hoef alleen helder genoeg zijn!
In deze eerste foto afb. 1, probeer de buitenlijn van deze hoef aan te geven – de foto werd genomen bijna helemaal recht opzij. Niet spieken door naar beneden te scrollen en naar het volgend beeld te kijken 🙂
Zo, hier in afb. 2 we zien dezelfde hoef maar nu heb ik wat aantekeningen toegevoegd om wat te helpen Wij zien nu duidelijk de omtrek rond de zichtbare hoef en, zoals de oranje lijnen aangeven, deze lijkt op een hoef met de gewilde lage verzenen.
Tijdens een recentelijke conformatieclinic, dit soort hoef werd beschreven als laag in de verzenen gezien de afstand tussen kroonrand en grond vrij klein is..
Goed. Dezelfde hoef, maar hier in afb. 3 een andere aantekening; dit is de daadwerkelijke omtrek van de hoef. Vergelijk deze met de waargenomen omtrek in afb. 2 boven en kijk weer naar afb. 1 de originele foto goed te zien wat juist nu aangetekend is.
Deze aantekening laat heel duidelijk zien dat het daadwerkelijk contactpunt van de verzenen veel verder naar voren zit dan het waargenomen contactpunt gezien boven. De schijnbare hoogte van de verzenen lijkt weinig veranderd te zijn maar als wij naar de daadwerkelijke hoogte kijken, aangegeven door de oranje lijnen, zien we dat de verzenen inderdaad hoog zijn.
In afb. 4 zien wij weer de lage verzenen – maar deze keer niet op een waargenomen niveau maar liever op de ideale omtrek van de hoef; de toon is nu veel korter en alwordt het misschien niet zo plat als het hier lijkt, de kroonrand zou ook platter worden als de ijzers verwijderd zijn.
Enfin, wat is juist fout met de verzenen in deze foto’s? Een hoefsmid heeft tenslotte getekend voor het beslaan en hij vond ze goed genoeg, blijkbaar.
Effectief, de gehele gewichtsdragend structuur van de voet is met – in dit geval – ca. 15mm naar voren geschoven. Als wij het punt waar de hoef scharniert met de rest van het been bekijkt, zien wij eerst dat het gewicht verder naar achteren dan de bedoeling gedragen wordt; ten tweede, de lengte van de hoef bij de toon creëert een langer rolmoment dat verhoogt inspanning – en stress – met elke stap.
In afb. 5, de blauwe lijn (↓) geeft het middenpunt van de gewichtsdragende as aan we zien heel duidelijk de extra lengte in de beslagen hoef (x) vergeleken met de onbeslagen hoef (✓). Dit extra moment kost energie en inspanning; al is het niet helemaal vergelijkbaar, wij kunnen dezelfde verhoging van inspanning ervaren door de uiteinde van een paal van één meter op te tillen, en dan dezelfde met een paal van anderhalve meter.. De lengtes gebruikt in deze analogie zijn niet synoniem met de hoef, maar onthoudt wel, het paard rolt ±150kg over zijn voorhoeven – met elke stap!
De reden de groene lijn de voorrand van de hoefwand niet bereikt is eenvoudig – als de hoef correct bekapt wordt (of natuurlijk mag slijten), de rand van de hoef is afgerond waardoor het rolpunt van de rand van de voorwand terugligt.
Als we verder naar de hoef kijken, zien we nog meer bewijs van smid-schade. Er zijn gaten rondom de buitenwand van voorgaande keren beslaan en deze zijn ook gekoppeld aan een brosse lager rand. Het wordt vaker – en geheel onterecht – gezegd dat een paard moet worden beslagen omdat ie brokkelhoeven heeft. De waarheid is dat het paard brokkelhoeven heeft juist omdat hij beslagen wordt. Geen hoeveelheid zorg, aandacht en biotien zal een hoef beschermen tegen schade als iemand er spijkers ingeslagen heeft. Deze feit wordt vaak over het hoofd gezien, of zelf ontkent, door de voorstanders van beslaan; maar hoe is het mogelijk dat wanneer een hoef de kans krijgt om zich op een natuurbewuste manier te ontwikkelen, dat dit soort schade nooit voorkomt, vergeleken met zijn aanwezigheid in een meerderheid beslagen paarden.
Veelal is ook een duidelijk bolle kroonrand zichtbaar – dit is meestal moeilijk te zien in twee-dimensionele foto’s door de haar op de kroonrand, zoals in deze foto. Deze bolle vorm wordt voornamelijk veroorzaakt door onjuiste gewichtsverdeling in de rand van de hoef. Door het overbelasten van de hoefwand, de kroonrand wordt naar boven geduwd en misvormd – soms heel ernstig.
Wij kunnen ook een V-vorm onder de hoefballen zien; deze wordt ook veroorzaakt door dezelfde abnormale druk. Vergelijk de foto’s links en rechts: het paard in afb. 6 heeft een duidelijke V-vorm terwijl het paard in afb. 7 heeft een veel platter V – bijna tot het punt dat het niet bestaat. Heet paard in afb. 7 is 8 jaar en nooit beslagen; het paard in de andere foto’s is 10 en al van voor hij met 3 jaar aangeschaft werd, beslagen.
Het is heel belangrijk om hier op te merkel dat “slechte voeten” zijn GEEN resultaat van ras, voorouders of andere genetische factoren – alhoewel dit laatste kan zéér sporadisch een rol spelen – maar is feitelijk het effect van beslaan gekoppeld met houden in een box of stal en in bijna alle gevallen verergert door slechte voedingspraktijken. Het stallen van een paard beperkt zijn beweging aanzienlijk (en is feitelijk nu verboden in Nederland). Een paard moet 12-18km per dag kunnen lopen. In een stal wordt het paard verplicht in zijn eigen mest te staan, uren achter elkaar, waardoor vuil loopt tussen het ijzer en de hoef waar de ideale luchtvrije omgeving ontstaat waar vernietigende bacteriën kunnen leven. Vrijwel alle gestalde paarden worden twee à drie keer per dag gevoerd, een mengsel van graan perfect voor vogels en muizen maar niet voor de spijsvertering van het paard. Verder is toegang tot ruwe hooi/gras en andere kruiden, die 100% van de voedingsbenodigdheden van het paard vormen, zeer beperk. Deze toegang tot ruwe voedsel moet onbeperkt zijn gezien het paard graast voor het grootste deel van de dag (24 uren) met tussen 12 en 16 “maaltijden” in deze periode. Het paard beweegt om te eten en eet om te bewegen – ontzien van deze elementaire factor, komt het paard direct in een ongezonde situatie.